Görevi başında iken veya görevi nedeniyle sonradan yaşamını yitiren, hastalanan veya sakatlanan kamu görevlileri ve güvenlik güçleri için vazife malullüğü kavramı kullanılmaktadır. Ülkemizde bu durumda bulunan kimseler ve yakınlar için devlet tarafından sağlanan çeşitli ekonomik ve sosyal destekler bulunmaktadır. Vazife malulleri, çeşitli sebeplerden ötürü görevi esnasında malul duruma düşebilmektedir. Böyle bir durum meydana geldiğinde oluşan maluliyet nedeniyle kişinin vazifesini sürdürmesi ve toplumsal yaşantısına devam edebilmesi oldukça zor hatta bazı durumlarda imkânsız hale gelmektedir. Bu noktada yaşanacak zorlukları gidermek, vazife malullerinin hayat standartlarını iyileştirmek amacıyla maddi ve manevi birtakım haklar tanınmaktadır. Söz konusu haklar ile vazife malullerinin ekonomik olarak güvenliklerinin sağlanması ve bu doğrultuda çeşitli ödemeler ve yardımlarla desteklenmesi hedeflenmektedir. Tedavi masrafları, rehabilitasyon giderleri, yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmek için maddi destekler ve çeşitli sosyal haklar bu kapsamda ele alınmaktadır. Şimdi vazife malullerine sağlanan maddi ve sosyal haklar nelerdir detaylarıyla hep birlikte bir göz atalım. Şehit gazi tazminatları hakkında detaylı bilgi almak için web sitemizdeki telefon numaraları ve whatsapp hattı üzerinden uzman avukatlarımıza ulaşabilirsiniz.

2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu, 2933 Sayılı Madalya ve Nişanlar Kanunu gibi yasal dayanaklarla vazife malulleri için verilen maddi ve sosyal haklar belirlenmiştir. Bu maddi hakları ve kapsamlarını 3 ana başlık altında inceleyebiliriz. Şöyle ki;
• Nakdi Tazminat: Görev esnasında hayatını kaybeden, yaralanan, hastalanan, sakat kalan ya da malul olan kimseler veya onların aileleri için tek seferlik toplu olarak nakdi tazminat adı verilen para ödemesi yapılır. Bu tazminatın miktarı kişinin vazifesi, rütbesi, unvanı, mesleki tecrübesi, vazife malullüğü gibi durumlara bağlı olarak değişmektedir.
• Malullük Aylığı: Görevi esnasında yaşanan bir olay nedeniyle vazife malulü kapsamında olan kimseler için belirli kriterler ve katsayılar doğrultusunda malullük aylığı bağlanır. Kişinin kendisine veya yakınlarına her ay düzenli olarak ödemesi yapılır.
• Sosyal Yardımlar: İlgili kanunlar ve yönetmelikler kapsamında kiraz, gıda, yakıt, ulaşım, eğitim ve sağlık gibi pek çok farklı kategoride çeşitli sosyal yardımlar sağlanmaktadır. Bu yardımlar malulün durumuna ve ihtiyaç hallerine göre değişkenlik gösterebilmektedir.
Vazife malullerine sağlanan maddi ve sosyal haklar kapsamında engellilik durumlarına göre özel sağlık hizmetleri sağlanmaktadır. Bu hizmetler;
• Ücretsiz veya İndirimli Özel Sağlık Hizmetleri: Vazife malullerine ve yakınlarına devlet hastanelerinde ve bazı özel hastanelerde ücretsiz ya da indirimli sağlık hizmetleri sunulmaktadır. Tedavi sürecinde gerekli olan tüm teçhizat ve ihtiyaçlar bu kapsamda yer alaktadır.
• Psikolojik Destek ve Rehabilitasyon Hizmetleri: Maluliyete sebep olan olay nedeniyle oluşan travmaların olumsuz etkilerini ortadan kaldırarak vazife malulünü ve ailesini yeniden toplumsal yaşantısına devam ettirmeye yönelik psikolojik destek ve rehabilitasyon hizmetleri sağlanmaktadır.
• Özel Bakım Hizmetleri: Malullük oranı yüksek olan kimseler için evde bakım ve özel bakım hizmetleri ücretsiz olarak sağlanmaktadır.
Vazife malullerine sağlanan maddi ve sosyal haklar çerçevesinde eğitim hakları ve fırsatları, istihdam olanakları ve çeşitli destek programları, toplumsal entegrasyon ve sosyal güvenlik hakları gibi çeşitli haklar, destekler ve imkanlar da sağlanmaktadır. Söz konusu bu maddi ve sosyal hakları şöyle sıralayabiliriz.
• Eğitim Destekleri ve Burslar: Vazife malullerine ve yakınlarına eğitim masraflarında destek, burslar ve teşvikler sağlanmaktadır.
• Sınavsız Geçiş Hakları: Vazife malullerine ve yakınlara belirli kontenjanlar dâhilinde üniversitelere sınavsız geçiş hakkı tanınmaktadır.
• Mesleki Eğitimler: Mesleklerini devam ettirmek isteyen ve durumu buna uygun olan vazife malullerine mesleki eğitim ve rehabilitasyon destekleri sağlanmaktadır.
• Korumalı İşyerleri: Vazife malullerinin engellilik durumları göz önünde bulundurularak yetenekleri doğrultusunda çalışabilmelerine olanak tanınmaktadır.
• Vergi Muafiyetleri ve Avantajları: Vazife malullerine ve yakınlarına çeşitli vergilerden muafiyet ve daha düşük ödeme kolaylıkları sağlanmaktadır.
• Devlet Memurluğunda Öncelik: Vazife malullerine ve yakınlarına kamusal alanda bazı kadrolarda öncelikli yerleşme kontenjanı, özel sınavlar veya sınavsız geçiş gibi haklar sağlanmaktadır.
• Kendi İşini Kurma Desteği: Vazife malulleri ve yakınları için kendi iş yerlerini kurmak istediklerinde çeşitli hibe ve teşvik programlarından yararlanma imkânları sağlanmaktadır. İş yeri açma, iş yeri için çeşitli teçhizat ve ekipman alımı, iş geliştirme süreçlerini finanse etme gibi çeşitli destekler olabilmektedir.
• Erken Emeklilik: Vazife malullerine standart emeklilik koşullarından farklı olarak daha kolay koşullarda ve sürede emeklilik hakkı tanınmaktadır.
• Sosyal Güvenlik Kapsamı: Vazife malulleri ve yakınları malullük durumlarına göre sosyal güvenlik sisteminden yararlanmaya devam ederler.
• Toplumsal Katılım ve Entegrasyon Programları: Vazife malulleri ve yakınları için toplumsal hayata entegrasyon konusunda teşvik amacıyla çeşitli kültürel ve sosyal etkinlikler ve programlar düzenlenmektedir. Sivil toplum kuruluşları ve kamu kuruluşları aracılığıyla çeşitli sosyal etkinlikler, rehabilitasyon programları ve toplumsal katılımı destekleyici projeler sağlanmaktadır.
• Barınma Hakları: Vazife malulleri ve yakınlarına devlet tarafından sağlanan faizsiz konut kredisi, TOKİ desteği gibi yardımlar ile konut sahibi olmalarına yardımcı olunmaktadır.
Söz konusu maddi ve sosyal haklar ile vazife malullerinin ve ailelerinin toplumsal yaşama uyum sağlama ve hayatlarını daha iyi koşullarda sürdürebilmelerine yardımcı olma gibi amaçlar hedeflenmektedir. Detaylı bilgi almak için web sitemizin iletişim bölümü üzerinden hukuk büromuza ulaşabilirsiniz.